Pectra vừa hoàn tất, đề xuất này sẽ tiếp bước đưa Ethereum lên tầm cao mới
Khi cuộc tranh luận về việc mở rộng quy mô Ethereum ở cấp độ layer cơ sở (L1) ngày càng nóng lên, một đề xuất cải tiến giao thức mới – EIP-7928 – đã thu hút sự chú ý mạnh mẽ từ cộng đồng các kỹ sư và nhà nghiên cứu blockchain. Đề xuất này mang đến một bước tiến quan trọng trong việc tối ưu hóa hiệu suất thực thi giao dịch và xác thực block bằng cách giới thiệu Block Access List (BAL) – Danh sách truy cập cấp block, một khái niệm mới mở đường cho việc song song hóa quy trình xử lý trên mạng Ethereum.
Giải pháp cho tắc nghẽn L1: EIP-7928 và BAL
EIP-7928 được soạn thảo bởi một nhóm các nhà nghiên cứu kỳ cựu trong hệ sinh thái Ethereum, bao gồm Toni Wahrstätter, Dankrad Feist, Francesco D`Amato, Jochem Brouwer, Ignacio Hagopian, Yoav Weiss và Alex Forshtat. Cốt lõi của đề xuất là BAL – một bảng hướng dẫn được nhà xây dựng block cung cấp, liệt kê toàn bộ các địa chỉ, khe lưu trữ được truy cập và giá trị sau khi thực thi của từng giao dịch trong block.
Thông tin này cho phép trình xác thực hiểu được các phụ thuộc dữ liệu của từng giao dịch, từ đó thực hiện đọc đĩa và xác thực giao dịch một cách song song thay vì tuần tự như hiện tại. Việc này không chỉ giúp tăng tốc độ xác thực block mà còn mở ra khả năng tăng giới hạn gas trong tương lai – một yếu tố quan trọng trong việc mở rộng dung lượng xử lý của Ethereum L1.
“Danh sách truy cập cấp block giống như một ‘hướng dẫn sử dụng’ cho trình xác thực, giúp họ xử lý nhiều giao dịch cùng lúc một cách chính xác và hiệu quả hơn,” Toni Wahrstätter giải thích.
Tác động kỳ vọng và vai trò trong lộ trình mở rộng Ethereum
EIP-7928 là một phần của xu hướng rộng lớn hơn trong cộng đồng Ethereum nhằm cân bằng giữa mở rộng quy mô L2 và cải tiến trực tiếp L1. Trong khi nhiều người ủng hộ L2 như Rollups, những người khác – đặc biệt là các nhà phát triển giao thức – cho rằng các nâng cấp L1 vẫn đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì tính bảo mật, hiệu suất và phân quyền.
Sự ra đời của EIP-7928 cũng đồng thời bổ sung quan trọng vào lộ trình kỹ thuật sau bản nâng cấp Pectra, được kích hoạt ngày 7/5/2025 – bản hard fork lớn nhất kể từ khi Ethereum chuyển từ cơ chế đồng thuận PoW sang PoS. Pectra đã mang lại những đột phá trong trừu tượng hóa tài khoản (account abstraction) và staking linh hoạt. Tiếp sau đó, Ethereum dự kiến sẽ bước vào giai đoạn Fusaka (Fulu-Osaka) vào cuối năm 2025, với trọng tâm là triển khai PeerDAS nhằm tối ưu hóa chi phí và hiệu suất L2.
Một bước tiến cần thiết cho một tương lai mở rộng
Nếu được thông qua và triển khai thành công, EIP-7928 không chỉ là một giải pháp kỹ thuật mà còn là lời khẳng định rằng Ethereum L1 hoàn toàn có thể phát triển song song với hệ sinh thái L2. Bằng cách cung cấp cấu trúc rõ ràng cho việc song song hóa thực thi và xác thực, Ethereum có thể giảm độ trễ, tăng thông lượng và nâng cao trải nghiệm người dùng toàn hệ sinh thái.
Trong một mạng lưới nơi hiệu suất, chi phí và bảo mật luôn phải đạt được sự cân bằng tối ưu, EIP-7928 đánh dấu một bước ngoặt có thể định hình lại cách Ethereum hoạt động ở cấp độ sâu nhất.
Khi Ethereum tiếp tục phát triển để phục vụ hàng tỷ người dùng tiềm năng, các đề xuất như EIP-7928 là minh chứng cho tầm nhìn và năng lực đổi mới không ngừng của cộng đồng. Trong một thế giới ngày càng phụ thuộc vào công nghệ blockchain, việc tối ưu hóa nền tảng gốc chính là chìa khóa để mở ra tương lai phi tập trung thực sự.